معماری چین چگونه است؟

معماری چین

در دورترین قسمت شرقی آسیا سرزمین چین قرار گرفته است. و به وسیله کوهستان های بلند از هندوستان جدا گردیده است.این سرزمین از مناطق وسیعی پوشیده از کوهستان ها تشکیل شده است نواحی جلگه ای بیشتر در شمال شرقی قرار دارند و حاصل خیزترین بخش چین در همین نواحی است که از قدیمی ترین ایام مسکونی بوده است.

سابقه تاریخی

چینی ها از جمله اقوام نادری هستند که ظاهراً همیشه در همین سرزمین بومی خویش زندگی کرده اند و آنها از نژاد مغول محسوب می‌شوند که از دوره های پیش از تاریخ تمدنی در درۀ هوانگ هو (زرد) را به وجود آوردند. تاریخ اولیهٔ این سرزمین با افسانه ها آمیخته است در چین سلسله های متعددی ظهور کرده اند که نخستین آنها سلسله «شیا» است بخشی از چین حکمروایی داشته است.جامعۀ چین از روزگار کهن جامعه ای طبقاتی بوده است و بیشتر شهروندان را دهقانان فقیر تشکیل میداده اند که هزاران سال مورد استثمار قدرتمندان حکومتها زمین ،داران چپاول گران و نزول خواران بوده اند. در دورۀ شانگ چینیان در مناطق خشک و بیابانی کمتر زندگی کرده اند از آثار معماری این دوره چیز قابل توجهی باقی نمانده است.

در دوره دودمان جو فئودالیسم در چین بنیاد نهاده شد و قدرت سیاسی بین شمار زیادی از زمینداران بزرگ تقسیم شد. اولین امپراتور چین سلسله چین شی هوانگ دی بود او ارامگاهی برای خود ساخت که قرن ها از دیده ها پنهان بود و افسانه تلقی می‌شد. کشور چین در عصر سلسله هن نیز کشوری مستقل بود یکی از درخشان ترین دوره های چین ظهور سلسله «تانگ» میلادی بود که آن کشور را به صورت مرکز سیاسی، اقتصادی و فرهنگی آسیا درآورد. در دوران پنج سلسله هرج و مرج سراسر چین را فراگرفت. میلادی بار دیگر کشور را یکپارچه ساخت ترزی، مغول ها در قرن سیزدهم میلادی ضمن عبور از دیوار چین شهر پکن را تصرف کردند قوبیلای خان آنجا را پایتخت خویش نمود. مارکوپولو هم از این کشور در زمان مغولان دیدن نمود در سال ۱۳۵۲ میلادی یک راهب بودایی به نام هونگ وو» رهبری قیامی علیه مغولان را برعهده گرفت و با سرنگونی امپراتوری آنان سلسله مینگ» را تأسیس نمود امپراتوری در پکن و بیشتر بخش دیوار چین در عصر این دودمان ساخته شد دودمان چینگ (میلادی) آخرین سلسله امپراتوری چین بود و همانند مغول ها یک خاندان خارجی شمرده میشد سون یات سن در سال ۱۹۱۱ حکومت این خاندان را سرنگون ساخت ترزی، آیین های چین باستان در چین ادیان و فلسفه های گوناگونی رواج داشت که مهمترین آنها اندیشه های کنفوسیوسی دائوئی تائوئی و بودایی بود. کنفوسیوس مبلغ وفاداری و نظم و احترام بود فلسفهٔ او بر بنیان «ذن» یعنی کنفوسیوس جایگاهی ارجمند داشت. عواطف و مهر و محبت انسانی قرار داشت عشق به آبا و گذشتگان در اندیشه قرن ششم (ق.م) بنیان گذار دائوئیسم بود و اندیشه های او در کتاب دائود جینگ» بیان گردیده است به عقیدۀ لائوزی انسان در حقیقت جزئی از کاینات است و باید به طور تام و تمام با آن هم ساز و همنوا باشد. کاینات تابع اصول «یین» و «یانگ» است. یین نیروی مؤنث و یانگ نیروی مذکر است نماد دائوئیسم بیانگر اتحاد یین و یانگ است و آن دایره ای شامل دو بخش ،است بخش سیاه نشانه. و بخش سفید نشانۀ یانگ است.

معماری چین

معماری چین نیز همانند سایر هنرهای آن از گستردگی و تنوع فراوان برخوردار است. برخلاف بسیاری نظرات که معتقدند چینیان بناهای بزرگ در مقیاس آثار معماری بین النهرین و مصر نساختند چنین ،نیست چینی ها مردمانی سخت کوش بوده اند که هرچند آثار معماری آنان گاه به علت استفاده از مصالح کم دوام از بین رفته اند ولیکن آنچه از این آثار باقی مانده گویای این حقیقت است که آثار چینی در حد معماریهای مصر بین النهرین و ایران باستان است به طور کلی معماری چین شامل معابد ،کنفوسیوسی لائوتسه، دیوار بزرگ چین دیرها آرامگاه ها و معابد صخره ای (غاری) است.

خانه

چینی اولین سکونتگاه های چینی گودال هایی هستند که به صورت دایره ساخته شده اند و روی آن را با شاخ و برگ درختان پوشانده اند. با پیشرفت در خانه سازی خانه ها از گودال به خانه هایی در روی زمین و از جنس خشت و گل تغییر یافت این خانه ها در حدود ۳ تا ۵ بلوک با هم در یک ردیف قرار می‌گرفتند.تحول ساخت و ساز بناها طی این دوره به تبلور کامل و روشن ویژگی های سنتی معماری چین در ساخت خانه های مسکونی .انجامید خانه های مسکونی دوران هان را میتوان به دو گروه تقسیم نمود.

خانه های مسکونی

این نوع خانه ها هم به چند گونه تقسیم می‌شود. خانه های مربعی یا مستطیلی با چهارچوب چوبی در جنوب با دیوارهای آجری بام زین ،اسبی این خانه ها لبه های باریکی داشت و معمولاً با کاشی اما گاهی هم با گل پوشانده می‌شد (ب خانه هایی به شکل L با یک یا دو طبقه ساخته شده در پیرامون حیاط با سازه چوبی و سقف همانند گروه قبلی. تا دور حیاط قرار گرفته بود. )در خانه هایی که از دو ردیف موازی قرار خانه هایی که دور تا دور و به وسیله حیاط از هم جدا شده بودند این خانه ها دو طبقه بودند.

خانه های داشتند بزرگ، این نوع خانه ها در چهار طرف حیاط اتاقهایی داشتند این خانه ها مربوط به طبقات فرادست بودند زندگی خانوادگی این افراد در فضایی بسته جریان داشت و حیاط داخلی خانه را چاه «آسمان» می‌نامیدند. نمونه ای از خانه های دورۀ هان که همانند خانه های جدید به صورت تعدادی حیاط بود و در اطراف آنها عمارت جداگانه ای وجود داشت و هریک به اتاقهای کوچکی تقسیم میشد باید اشاره نمود سقف بلند و ستوندار آنها با سفال پوشش یافته است و فقط انحنای بام تغییر کرده است.

نمونه ای از یک خانه از گل رس مربوط به دورههان ،از نظر تزیینی نمونههای خانۀ گلی دورۀهان کاملا شبیه سبکهای موجود در .است مدخل اصلی در داخل توسط مانع «ارواح دیواری در مقابل مدخل حفاظت میشود به طوری که حیاط از داخل خانه از نظر پنهان است. خط مستقیم حرکت می‌کردند و این دیوارها در مقابل مدخل مانع ورود آنان به خانه ها می‌شده است. ساختن این نوع خانه ها مسلما در چین در دوره های بعدی هم رواج یافت چون که با افکار و عقاید چینیان سازگار بود. هدف از ساختن این گونه بناها در چین داشتن مسکن مشترک خانوادهای بزرگ بود و چندین شاخه خانوادهای چینی هر کدام در یک حیاط جداگانه ای میزیستند.

ساختمان معماری خانه امروز چین دقیقاً به نمونه اولیه خویش در هزار سال پیش شباهت دارد به بیان دقیقتر نیمرخ مسلط بـ بر سقف که بخش بزرگی از خصوصیات معماری چینی از آن سرچشمه میگیرد، احتمالاً به دورۀ «چو» یا شانگ مربوط میشود حتی ساختمانهای ساده ای که در کنده کاری های سنگی دوره هـان نقش شده اند حکایت از وجود سبک و روشی در ساختمان سازی دارند، که امروزه نیز شالوده معماری این کشور به شمار میروند اجزای ضروری این ساختمانها عبارتند از: یک تالار چهار گوشه زیر یک بام نوک تیز با قرنیزهای برآمده، بر روی یک شبکه نگاه دارنده و ستونهای چوبی که دیوارها هیچ نقشی در نگاهداری از سقف ندارند بلکه در حکم پرده ها یا تیغه های جداکننده اند.

ساختن این نوع خانه ها مسلما در چین در دوره های بعدی هم رواج یافت چون که با افکار و عقاید چینیان سازگار بود. هدف از ساختن این گونه بناها در چین داشتن مسکن مشترک خانوادهای بزرگ بود و چندین شاخه خانوادهای چینی هر کدام در یک حیاط جداگانه ای میزیستند.

ساختمان معماری خانه امروز چین دقیقاً به نمونه اولیه خویش در هزار سال پیش شباهت دارد به بیان دقیق تر نیمرخ مسلط بر سقف که بخش بزرگی از خصوصیات معماری چینی از آن سرچشمه می‌گیرد، احتمالاً به دورۀ «چو» یا شانگ مربوط می‌شود حتی ساختمانهای ساده ای که در کنده کاری های سنگی دوره هـان نقش شده اند حکایت از وجود سبک و روشی در ساختمان سازی دارند، که امروزه نیز شالوده معماری این کشور به شمار میروند اجزای ضروری این ساختمانها عبارتند از: یک تالار چهار گوشه زیر یک بام نوک تیز با قرنیزهای برآمده، بر روی یک شبکه نگاه دارنده و ستونهای چوبی که دیوارها هیچ نقشی در نگاهداری از سقف ندارند بلکه در حکم پردهها یا تیغه های جداکننده اند.