مسجد جامع اصفهان بیش از چهارصد نوع آجرچینی در سقف های خود دارد که دارای ترسیم های هندسی منحصر به فردی هستند.
آجر به دلیل شکل هندسی و تنوع اندازه، قابلیت های خاصی در تراش، طراحی و اجرای نقوش هندسی دارد و درهر گوشه و قوسی به شکلی خاص جای میگیرد.
هنرمندان ایرانی با استفاده از این قابلیت آجر و با پیروی از اصول هندسی توانسته اند سقف های مسجد را، گاهی به شکل چیدمان دریک سطح به صورت ساده و گاهی در قالب نقوش پیچیده ی هندسی بیارایند.
هدف کلی این پژوهش بررسی هندسه پنهان و آشکاری است که در تزئینات این سقف ها به کار رفته است. از آنجایی که تعدادی از طاق های مسجد جامع اصفهان نشانه هایی از تصویر گرایی آسمانی شامل طرح های ستاره ای و کیهانی را در خود دارند و از سویی اشکال هندسی هم با مفاهیمی همچون نمادهای کیهانی و فلسفی در ارتباط هستند، شناخت و بررسی این مفاهیم در راستای شناخت فلسفه هندسه در آجرکاری های اسلامی دارای اهمیت ویژه ای است.
مسجد جامع اصفهان ابتدا از خشت خام ساخته شدهبود اما به خاطر پایداری آجر، سرعت ساخت بالا و عوامل دیگر، در بازسازی آن از آجر استفاده شد. طاقهای چشمهای،ایوان های چهارگانه، سردرها، جرزهای آجری و تزئینات متفاوتی که متناسب با معماری هر دوره از تاریخ ایران و در سبک های خراسانی (یا عربی) و رازی در این مسجد به کار برده شده، اثری را پدید آورده که الگویی برای مساجد ایران و حتی مناطق مسلماننشین دیگر شدهاست.
برگرفته از نوشته: مینا حسن زاده _ امیر رجایی باغسرخی